Mensen hebben de neiging hun eigen prestaties beter in te schatten dan gerechtvaardigd is. Dat maakt programma’s als Idols (Idool in Vlaanderen) zo leuk: vele mensen schatten hun eigen talenten veel te hoog in en denken, zelfs als ze vals zingen, dat ze grote (zang)kwaliteiten hebben.

Medewerkers van een Indiase bank werden gevraagd aan te geven hoe zij hun eigen werkprestaties inschatten ten opzichte van het gemiddelde. Het bleek dat 1% van de medewerkers zichzelf onder het gemiddelde schatte, 3% vond zichzelf gemiddeld, en 96% vond zichzelf boven het gemiddelde. Deze cijfers zijn niet uitzonderlijk in vergelijking met ander onderzoek.

Andere voorbeelden: Uit onderzoek op een middelbare school bleek dat 70% van de leerlingen zichzelf bovengemiddelde leiderschapskwaliteiten toebedeelde. Ook dacht maar liefst 60% dat ze tot de populairste 10% van de school behoorde.
Ook onder leraren meende 94% dat zijzelf beter in hun werk waren dan hun collega’s.

De kern van de boodschap is: de overgrote meerderheid van de mensen heeft het idee dat zij beter zijn dan anderen die hetzelfde werk doen. Dit verklaart wellicht waarom zoveel mensen het idee hebben dat ze meer zouden moeten verdienen.

Meer weten?

Alfred R. Mele (2000). Self-Deception Unmasked. Princeton University Press

Gilovich, T. (1991). How we know what isn’t so: The fallibility of human reason in everyday life. New York: The Free Press.